Prawidłowo funkcjonująca rodzina realizuje w stosunku do wszystkich swoich członków szereg funkcji. Jedną z podstawowych jest opieka mająca złożony i wielostronny charakter. Nabiera ona szczególnego znaczenia w sytuacji pojawienia się w rodzinie dziecka z problemami np. z FASD. Rodzina ma za zadanie przekazywać i kształtować wzory oraz motywować do zachowań prozdrowotnych; stwarzać warunki na ich realizację; zabezpieczać w trudnych sytuacjach życiowych; wspomagać emocjonalnie i opiekuńczo w sytuacji choroby; pozwalać na odreagowanie silnych napięć emocjonalnych; realizować opiekę i pomoc w zadaniach samoobsługowych i innych codziennych czynnościach.

W pracy z dzieckiem z FASD pojawi się wiele różnorodnych strategii, zasad i sposobów realizowania celów opiekuńczych i wychowawczych. Poniżej prezentujemy w skrócie najważniejsze aspekty pracy z tymi dziećmi.

Aspekt pierwszy– zrozumienie

Jest to związane z poznawaniem i zbieraniem informacji na temat choroby dziecka. Najważniejsze bowiem jest zrozumienie mechanizmów chorobowych warunkujących zachowanie się dziecka wynikających z prenatalnej ekspozycji na alkohol. Gdzie szukać informacji? Zacznij od przeglądania stron internetowych poświęconych temu zagadnieniu. To pierwsze źródło informacji. Może nie zawsze idealne, ale na początek stosunkowo łatwo i szybko dostępne. Kolejny krok to literatura poświęcona chorobie, do której odnośniki możemy znaleźć właśnie w Internecie. Książki, czasopisma, broszury dostępne w księgarniach stacjonarnych i internetowych to kolejne ważne źródło informacji. Następny krok to poszukiwanie osób, rodzin mających podobne problemy z swoimi dziećmi. W tym kontekście ważna jest próba zrozumienia własnego dziecka i ocena jego potrzeb oraz możliwości. Wreszcie nauczenie się ciągłej obserwacji swojego dziecka, aby w pełni móc poznać specyfikę jego funkcjonowania.

Aspekt drugi – pomoc

Opracuj plan działania ukierunkowany na pomoc Twojemu dziecku. Zadaj sobie pytanie: co mam zrobić aby dziecko mogło lepiej radzić sobie w życiu? Internet i literatura to ważne źródło informacji na ten temat. Zobacz, przeczytaj co na ten temat mówią specjaliści, jakie podpowiadają rozwiązania, strategie, metody działania, formy pomocy czy terapii. Skontaktuj się w tej sprawie z osobami mającymi doświadczenie w pracy z dziećmi z FASD. Często będą to rodzice dzieci, psycholodzy, pedagodzy, pracownicy ośrodków adopcyjnych,  czasem pracownicy socjalni w szczególności asystenci rodziny. Najważniejsze abyś zaczął pracować z własnym dzieckiem.

Aspekt trzeci – ocena

Naucz się kontrolować i oceniać kolejne działania. Obserwuj czy pojawiają się zmiany w zachowaniach dziecka? Czy powodują one wzrost samodzielności naszego dziecka. Czy ułatwiają mu osiąganie kolejnych małych sukcesów związanych z codziennymi czynnościami? Jeżeli się nie pojawiły zastanów się czy nie warto zmienić strategii postepowania, metod i form pracy z dzieckiem na inne. Konsultuj te działania z specjalistami.

Aspekt czwarty –wsparcie

Naucz się zwracać o pomoc do innych. Oni też mają swoje pomysły, przemyślenia, idee. Warto je między sobą wymieniać. Spróbuj stworzyć dla swojego dziecka i siebie grupę wsparcia. W jej skład mogą wchodzić członkowie bliższej i dalszej rodziny, przyjaciele i znajomi dziecka i Twoi. Może warto włączyć do tej grupy innych rodziców dzieci z FASD, pedagoga czy nauczyciela ze szkoły, psychologa z poradni, może jakieś inne osoby z najbliższego środowiska. Wszystkie swoje działania staraj się na bieżąco dokumentować i opisywać. Korzystaj w tym celu z kamery, aparatu fotograficznego, smartfona. Możesz pisać pamiętnik. Każdy sposób dokumentowania Twojej pracy, zmian jakie pojawiają się u dziecka, pozwoli Ci szybciej zrozumieć dziecko i jego problemy.

Aspekt piąty – dbanie o siebie

Rodzicielstwo może stanowić poważne wyzwanie, tym bardziej rodzicielstwo dziecka ze spektrum poalkoholowych zaburzeń płodu- może być o wiele bardziej wymagające, frustrujące i wyczerpujące. Ważne jest, aby nie stracić z oczu swoich własnych potrzeb, w sytuacji gdy wszystkie Twoje myśli i działania koncentrują się na dziecku. Dbanie o siebie jest kluczową częścią Twojej opieki nad dzieckiem.

Pamiętaj że to właśnie TY jesteś dla swojego dziecka najważniejszą osobą na świecie!!!!     A zatem:

• Znajdź czas na aktywność fizyczną i bierną – biegaj, chodź na siłownię czy basen, czytaj, oglądaj filmy, zdrzemnij się. Utrzymuj poczucie siebie poza swoim dzieckiem.
• Zidentyfikuj i przećwicz strategie i dostępne Ci sposoby redukcji stresu.
• Zachowaj poczucie humoru. Śmiej się kiedy tylko możesz.
• Ustal rozsądne oczekiwania dotyczące tego, co możesz zrobić dla swojego dziecka.
• Korzystaj z zasobów – rodziny, przyjaciół, kościoła, szkoły, stowarzyszeń i fundacji. Masz ważną i trudną pracę – ale wcale nie musisz stawiać jej czoła samemu.
• Kontynuuj edukację na temat FASD – zapewnią ją książki, czasopisma, biuletyny, filmy, praktyczne informacje. Materiały te służą  również jako źródła wsparcia i inspiracji.